Заданий кажне урок пытымеке, тудым школлаште, туныктышо ден келшыше предложенийым палемдыза тыланда чыла школ деке пӧртылеш, замечаний, да, кӱлеш годым, ешартыш лудсаКеч-могай, кӧ дене пашам ыштыме, закон кучылташ лиеш да юридический терминологий тӱкнымешке. Чӱктӧ да тиде учреждений пашаеҥ-влак кокла гыч кажныже шке правам аралыше органлаште пенитенциарный, нуно пашаеҥ ден юрист. Шуко еҥ, юридический йылме дене тӱкнен рашемдаш этап ала-могай этапше илышыш нуно, гыч налме але недвижимость завещаний гын веле мутланымаш годым. Бухгалтер, тыгак кажне кечын пашаште профессионал лийме дене юридический негызым кугыжаныш служащий да шуко молат шинча точкыжо. Терминологийыште кугу пашам юридический умылымо йӧн ятыр уло, да тудо актив дене турло, кызытсе илыш коштын да еҥ-влак дене кутырымо тӱня. Тӧртыкшот да судын пунчалже- акт судья, кӱшыл школын лӱмгечыжым вашлийыда, тӧртыкшотым тӱҥалтышым налме вер шотлалтеш огыл, суд практикым (прецедент) йодышым рашемдаш кучылталтеш. Кодаш полша да ӱчашат чыланат авалтен инструкций (прецендент огыл), законодательный власть закон, права законым кучылтын да судьям интерпретировать кодеш чумыр, чумыр принцип руш, Английыште неписывать законышто палемдыме. Тиде ыштымылан суд пунчалым вашталтыш гоч да таможньо принцип ден, йӱлам кучылтын, прецедент. Капым але прецедент"доктриным прецедент"ышташ пунчалын да ончыкылык садыгак кучылталтеш. Толмо годым, кунам нерген веле кутырен келшыде кертын огыл, молан манаш гын, тортыкым, суд пунчалым суд пытартыш идеализироватлаш прецедентный келшышын коеш. Ожно тыгай ӱчашымаш лийшаш шонет гын, судын пунчалже почеш шеҥгеке уло шонкалымаш (прецедентный права кузе тидыжым палышыч принцип - латынь"чыла ыштен шогет"). Тӱшка кодифицироватлаш закон огыл, адаптироватлалташ тыге нуно, уланышт годым вашталтен пуэныт але саман факт. Кӱшкӧ кузе ончыкталтеш, тиде годым судын пунчалжым жапыштыже решатлыме деч ончычсо пашам дене кылдалтын, тиде пашат пыта, правам налын кертын гын, тудо ончыкылыкыш годым кучылталтеш. Кӱшыл инстанций судын судьяже пунчалжылан эҥертен улат, но садак тиде суд ӱлнӧ огыл. Чокым элыште граждан права да чыла умылен кучылташ лиеш огыл правовой англоязычный чумырка семын шочмо йӱла-йӱла да нунын праваштым на английском пырля правовой тӱшка английысе деч ойыртемже. Тиде шкешотан ойыртемжым, чумыр историй мо лийын тӧртык права, ямдыле заказ, ончыч эше иктаж-могай суд закон деч вара шочыкташлан кучылталтше да умбакыже шуяш гын, кузе тушто возаш тӱҥал (але кодифицироватлаш) законжо. Римысе права граждан права гыч лектын Юстиниан корпусной Цивилис (граждан праваштым корпус). Тиде элыште граждан права да модыш кӱшыл школын лӱмгечыжым администратор кодаш туныкташлан кучылтам, кудыж дене тошто суд ӱчашат чыланат. Тиде жапыште икмыняр категорий граждан-влаклан права йыгыт улыт, тиде чыла огыл гынат праван граждан-влакын правовой системе луклаштыже: граждан права Франций: кучылталтше Франций, Бельгий, Люксембург, Италий, испаний эл-влакын пырля германийысе да граждан права тиде колонийыште: кучылталтше германийыште, австрийыште, швейцарийыште, Грек, Бразилий, Португалий, Турций, Японий, Кечывалвел Корей, Китай Республик (Тайвань) тыге варналт пыта манын системыжым, граждан-влакын праваштым да чумыр системым ушен, мутлан, закон Шотландия, Луизиана, провинцийыште, Канадыште, Другом, Кечывалвел Африка, намибий. Правам область, кодификация-правовой пеҥгыдемдыме права да процесс да тиде кодексыш юрисдикциян поген чумырыман. Кодификация огыл, санденак гражданский права системым характеристикыже рашемда. Мутлан, скандинавийысе эллаште да вес экспансивный кодаш ок ойыртемалт швеций, немыч да француз системе граждан права шотышто. Мӧҥгешла, шуко общий юрисдикциян праваже уло кодифицироватлаш нунылан тӧртык ужеш. Пример уголовный права да австралийыште федерал тӧртыкым пуртымо. Тӱшка коклаште ойыртем тарту граждан права да кодификация права акт гына огыл, но уставше кодекс да методологий да. Элыште граждан правам, правалан налме вер тӱҥ шотышто тӧртыкшотым ончен, правилым да судын пунчалже негызеш шке положенийже а, статуй да палемден кодыман. Тӱҥ шотышто чумыр системым права правам кучылташ прецедентный (фото) праваже налеш. Власть кучемым пайлыме укш доктриным институтышто кум тӱшкалан шелалтыт: законодательный, исполнительный да суд. Тӧртык лукшо кучем законодательный, исполнительный кучемжын кучылтмо закон закон интерпретировать судышто идеал, функций да полномочийым пуалтше посна - посна кажне персоналлан лийын. Шуктышо учреждений-влакым кучымаш лийше ик тичмаш лийын огыл, нуно кокла гыч кажныже-весын дене взаимозависимый. Тиде цельыш власть шелалтыт-абсолютизм кораҥден кертыт (мутлан, але монархийлаште лийын диктатура, кушто чыла иктыш чумырышо пӧлкан орган-влакын) але сусырген, тиде йӧн дене лектын, тичмаш власть темла. Туныктышо кугеммышт семын икте-американ колоний-влак кум пуртымо шотышто укшер маныт. Вес властьым кучышо-влак шкаланышт утаралтмашым полшымо дене кажне укш кучылтмыжо. Основополагающий кучен принцип почеш шеледалтын трактоваться-правовой системе кышкарыште тӱрлӧ тӱрлӧ-тӱрлӧ. Власть шелалтыт сша-ште, мутлан, австралийыште деч ойыртемалтеш, франций але Мексика. Тӱрлӧ социал да политик кажне калыкын уло йӱла, кӧ нӧлталын кертын, кузе тиде принцип кучылталтеш. Вес тыгай пример нерген представленийым пуымо системым налмаштат. Пӧлка полномочийым арвер - австралийысе правовой системе почеш, лӱм системе (парламентысе правлений системе Евро-австралий ден английыштат гыч налме) чын огыл классический формо-влакын уло кучем тудын шелалтыт. Укшым кучышо тудын жапыште кум гай улыт (парламентыште законодательный орган формо, тӱс ден ведомство да учреждений кугыжаныш исполнительный кучемжын министр, судышто мутым кучем органлаште да суд судья-влаклан да нунын але), Министерствын (але исполнительный) парламент ончылно мутым куча да оформитленыт (законодательный власть) да вияҥдымаште вашкылышт ыштышашлан персоналлан шуко уло. Суд системын шеледалтыныт, туге гынат, утларак рашемеш.
